Με θεωρώ εξαιρετικά άτυχη που δεν μεγάλωσα με παππούδες και γιαγιάδες. Ο λατρεμένος μου παππούς έφυγε όταν ήμουν 3 ετών και η γιαγιά μου, λίγο αργότερα νόσησε από αλτσχάιμερ κάτι που έκανε την επικοινωνία μας σχεδόν αδύνατη. Παρόλα αυτά, αν θέλετε το πιστεύετε, ακόμα ακούω στα αυτιά μου τη φωνή του παππού μου (έχει εντυπωθεί πολύ βαθειά στη μνήμη μου), και ακόμα αισθάνομαι το ζεστό χάδι της γιαγιάς μου παρόλο που και για τα δύο ήμουν πολύ πολύ μικρή και σύμφωνα με τους ειδικούς δεν θα έπρεπε να έχω μνήμες. 

Τα παιδιά που μεγαλώνουν με παππούδες και γιαγιάδες είναι ευλογημένα. Αυτή είναι η λέξη. Ευλογημένοι βέβαια και οι παππούδες και οι γιαγιάδες που έχουν τη μοναδική τύχη να απολαμβάνουν αυτή την χωρίς όρια αγάπη από ένα μικρό και τρυφερό πλάσμα που μάλιστα φέρει μεγάλο κομμάτι του δικού τους DNA.

Όπως καταλαβαίνετε το θέμα "Γιαγιάδες & Παππούδες εν δράσει" που κάναμε την Κυριακή στο "Σπίτι μου Σπιτάκι μου" στον Alpha με την Κωνσταντίνα ήταν αδιαμφησβήτητο ότι θα πήγαινε εξαιρετικά καλά! 

Μαζί μας είχαμε την αγαπημένη μου Ελευθερία Μουστάκα, κλινική ψυχολόγο που μοιράστηκε μαζί μας τις σκέψεις της και φυσικά τις γνώσεις της επί του θέματος. Να τι μας είπε:

Αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής οικογένειας εδώ και πολλές δεκαετίες αποτελεί ο παππούς και η γιαγιά στο μεγάλωμα των παιδιών. Και οι δύο τους αποτελούν τους ακούραστους βοηθούς και συμπαραστάτες στο δύσκολο έργο των γονέων, ειδικά όταν οι γονείς δουλεύουν πάρα πολλές ώρες και λείπουν από το σπίτι. Η προσφορά τους τόσο σε πρακτικό όσο και σε συναισθηματικό επίπεδο δεν μπορεί να συγκριθεί με κανέναν άλλο. Τον πρώτο καιρό της συντροφικής σχέσης και του γάμου το ζευγάρι συνήθως απομακρύνεται από τους γονείς του και νιώθει ανεξάρτητο. Τις περισσότερες όμως φορές με τον ερχομό του παιδιού ή των παιδιών, οι γονείς χρειάζονται και πάλι τη βοήθειά τους για τη φροντίδα των παιδιών τους. Ποια είναι όμως τα χαρακτηριστικά εκείνα που κάνουν αυτή τη σχέση μοναδική;

Αρχικά, όλα τα παιδιά απολαμβάνουν το γεγονός ότι η γιαγιά και ο παππούς δε χαλούν τα χατίρια τους, είναι λιγότερο αυστηροί και περισσότερο ανεκτικοί. Ότι και να ζητήσει το εγγόνι ο παππούς και η γιαγιά το προσφέρουν, ακόμα και αν αυτό σημαίνει πως πρέπει να περιορίσουν κάποια από τα δικά τους έξοδα. Ότι παιχνίδι και να προτείνει το παιδί η γιαγιά και ο παππούς θα το παίξουν είτε τους αρέσει είτε όχι. 

Προσφέρουν μεγαλύτερη αποδοχή, κατανόηση και λιγότερη πειθαρχεία στα παιδιά, δημιουργώντας μια πιο χαλαρή σχέση. Ποιο παιδί δεν ξέρει πως στο σπίτι του παππού και της γιαγιάς υπάρχει το μαγικό ντουλάπι γεμάτο λαχταριστές λιχουδιές; Επιπρόσθετα, εμπλουτίζεται ο ψυχικός κόσμος των παιδιών, δημιουργώντας στα παιδιά μία ξεκάθαρη αίσθηση της οικογενειακής ταυτότητας. Το παιδί δηλαδή μεγαλώνοντας γνωρίζει τις ρίζες του, τις οικογενειακές παραδόσεις και αξίες, τις οικογενειακές ιστορίες και μέσα από όλα αυτά συγκροτεί μια γερή αίσθηση οικογενειακής ταυτότητας.

Ποια είναι όμως τα πράγματα που αγαπούν περισσότερο τα εγγόνια στους παππούδες;

• Δείχνουν τεράστια υπομονή και δε μαλώνουν παρά ελάχιστες φορές
• Κάνουν μαζί δημιουργικές ασχολίες (π.χ. φτιάχνουν μαζί κουλουράκια, φροντίζουν τα λουλούδια του κήπου, κάνουν χειροτεχνίες)
• Παίζουν μαζί ότι παιχνίδι και αν ζητήσει το παιδί
• Διηγούνται τις καλύτερες ιστορίες και τα πιο ωραία παραμύθια
• Προσφέρουν τα καλύτερα δώρα και το μεγαλύτερο χαρτζιλίκι
• Είναι πρόθυμοι να κάνουν κάθε χατίρι του παιδιού

Από τη στιγμή λοιπόν που ο ρόλος του παππού και της γιαγιάς είναι τόσο σπουδαίος γιατί πολλές φορές δημιουργούνται εντάσεις ανάμεσα στους γονείς και τους παππούδες σχετικά με την ανατροφή των παιδιών; Πότε χάνεται η ισορροπία;

Το βασικό πρόβλημα δημιουργείται όταν οι παππούδες αντιδρούν στον τρόπο ανατροφής που έχουν επιλέξει οι γονείς και αρχίζουν να εφαρμόζουν τις δικές τους αρχές και πεποιθήσεις στο παιδί. Στην πραγματικότητα με τον τρόπο αυτό οι παππούδες ακυρώνουν την εικόνα των γονέων ως λιγότερο καλών, πολλές φορές και λεκτικά απέναντι στο εγγόνι «παιδί μου μην την ακούς τη μάνα σου εμένα άκου». 

Με τον τρόπο αυτό οι γονείς του παιδιού αντί να είναι οι υπεύθυνοι για το μεγάλωμα του παιδιού συνεχίζουν να έχουν το ρόλο του γιου και της κόρης και οι παππούδες αναλαμβάνουν το ρόλο των γονέων. Έτσι δημιουργείται σύγχυση ρόλων και οι παππούδες επεμβαίνουν ενεργά. Το εγγόνι όμως από πολύ μικρή ηλικία αναγνωρίζει πως οι κανόνες στο σπίτι και το αντίστοιχο των παππούδων είναι διαφορετικοί και ξέρει πώς πρέπει να φερθεί στο κάθε πλαίσιο αντίστοιχα. Το πρόβλημα λοιπόν δε δημιουργείται από την πλευρά του παιδιού, αλλά από την πλευρά των παππούδων.

Στην περίπτωση αυτή είναι λοιπόν πολύ σημαντικό οι γονείς να κάνουν μια συζήτηση με τον παππού και τη γιαγιά μαζί και να ξεκαθαρίσουν πως οι ίδιοι είναι οι μόνοι υπεύθυνοι για τους κανόνες, τα όρια που μπαίνουν στο σπίτι και τον καθορισμό των υποχρεώσεων των παιδιών.  Οι παππούδες είναι αυτοί που θα παίξουν μαζί με το παιδί, θα διασκεδάσουν και θα περάσουν ποιοτικό χρόνο. Δεν πρέπει να έχουν στους ώμους τους το φορτίο της σωστής ανατροφής. Οι κανόνες και τα όρια μπαίνουν μόνο από τους γονείς και αυτά είναι που πρέπει να ακολουθούν και οι παππούδες (εντάξει και οι μικρές παρεκκλίσεις δεν έβλαψαν ποτέ κανέναν!). Άλλωστε ποιος γονέας χρειάζεται δίπλα του κάποιον που συνεχώς τον επικρίνει και δεν υπολογίζει τη γνώμη του;