Έχοντας γράψει εκατοντάδες άρθρα για γονείς και παιδιά, θα τολμήσω να πω ότι το συγκεκριμένο είναι πρώτο στη λίστα μου ως το πιο must-read άρθρο από έναν γονιό. Όχι μόνο γιατί καλύπτει ένα μεγάλο φάσμα ερωτο-απαντήσεων, αλλά και επειδή είχα την τιμή σε αυτό το τόσο ιδιαίτερο θέμα του Παιδικού Χειρουργείου, να συνομιλήσω με τον κ. Νικόλαο Μπαλτογιάννη, Χειρουργού Παίδων, Διευθυντή Χειρουργικής Κλινικής, Παιδιατρικού Κέντρου Αθηνών. Αν είσαι γονιός σίγουρα έχεις διαβάσει κάποια συνέντευξή του, σίγουρα τον έχεις ακούσει σε κάποια κουβέντα με άλλους γονείς και σίγουρα νιώθεις ασφάλεια όταν σου μιλάει και σου εξηγεί τα πράγματα με τόσο απλά και κατανοητά λόγια. Όπως καταλαβαίνετε, κι εσείς όπως και εγώ, έχετε πολλά να μάθετε από τη συνέντευξη που ακολουθεί.

Κύριε Μπαλτογιάννη, ποιες είναι οι πιο συνήθεις επεμβάσεις που κάνουν τα παιδιά από 4 έως 10 ετών;

Μερικές συνήθεις επεμβάσεις που εκτελεί ένας παιδοχειρουργός είναι η οξεία σκωληκοειδίτιδα, η βουβωνοκήλη, η υδροκήλη, η ομφαλοκήλη, η φίμωση, οι βραγχιακές κύστεις και τα συρίγγια του τραχήλου, η κύστη του θυρεογλωσσικού πόρου, η είσφρυνση όνυχος, το εμπύημα θώρακος και οι κύστεις των ωοθηκών.

Το πρώτο χειρουργείο του παιδιού μου. Πώς προετοιμάζω το παιδί μου για μια τέτοια κατάσταση;

Τελευταία, η ιατρική έχει κάνει άλματα προόδου και κυρίως ο ιδιαίτερα ευαίσθητος κλάδος της, η χειρουργική παίδων. Πριν μερικά χρόνια απλές επεμβάσεις απαιτούσαν πολυήμερη παραμονή στο νοσοκομείο, κάτι που σήμερα έχει αλλάξει και απαιτούν μονοήμερη παραμονή στο νοσοκομείο και μετά νοσηλεία στο σπίτι. Αυτό μειώνει κατά πολύ τη συναισθηματική φόρτιση των παιδιών και των γονιών που φυσικά επιθυμούν την ταχύτερη επιστροφή στο σπίτι τους. Ακόμη και έτσι όμως αυτές οι επεμβάσεις  δεν παύουν να αποτελούν  ένα μείζον ζήτημα για τους γονείς και το παιδί, το οποίο, όλα τα παραπάνω τα βιώνει πιο έντονα. Ο γονιός λοιπόν πρέπει καταλαγιάσει τις δικές του ανησυχίες, αλλά και τους φόβους του παιδιού του. 

Το παιδικό χειρουργείο είναι μία δοκιμασία που απαιτεί ψυχραιμία και σωστή ενημέρωση. Πρώτο μέλημά μας είναι να μην μεταδώσουμε το άγχος μας στο παιδί και να διατηρήσουμε την πρέπουσα συμπεριφορά. Όταν το παιδί είναι σε ηλικία που καταλαβαίνει πρέπει να το ενημερώσετε με απλά λόγια σχετικά με αυτό που θα συμβεί και ότι είναι απόλυτα φυσιολογικό να φοβάται και δε χρειάζεται να ντρέπεται. Πρέπει να του εξηγήσετε με τον πλέον καθησυχαστικό τρόπο τι είναι αυτό που θα συναντήσει. Πρέπει να γνωρίζει ότι με τους γονείς θα πάει στο χειρουργείο και ότι όλα θα πάνε καλά. 

Ποια συμπτώματα θα πρέπει να προβληματίσουν έναν γονιό;

Τρία κύρια συμπτώματα θα πρέπει να ανησυχήσουν τους γονείς, ανεξαρτήτου ηλικίας του παιδιού, και είναι οι έμετοι, το κοιλιακό άλγος και η επώδυνη διόγκωση του οσχέου.

Πότε ένας πόνος στην κοιλιά πρέπει να μας οδηγήσει σε έναν παιδοχειρουργό;

Πρόκειται για μία κατάσταση που προκαλεί άγχος στους γονείς και αποτελεί δυσάρεστη συναισθηματική εμπειρία για του ίδιους αλλά και για το παιδί τους. Η κλινική εικόνα συχνά μιμείται άλλες γαστρεντερικές διαταραχές, τα δε κλινικά σημεία συνήθως είναι μη ειδικά και τα παιδιά δεν έχουν την ικανότητα να εξηγήσουν την κατάστασή τους. Θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι κάθε φορά που πονάει η κοιλιά του παιδιού δεν σημαίνει ότι π.χ. έχει σκωληκοειδίτιδα. Η αλήθεια είναι ότι σκωληκοειδίτιδα παρουσιάζουν μόλις 4 στα 1.000 παιδιά. Βασικό στοιχείο για την εκτίμηση του παιδιού είναι η εξέλιξη του πόνου, η αξιολόγηση του οποίου επαναλαμβάνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, ότι δεν πρέπει να δίνουμε παυσίπονα κατά τη διάρκεια του πονόκοιλου καθώς μπορεί να καλύψουν την κλινική εικόνα. Η επιδείνωσή του με την πάροδο του χρόνου και η εμφάνιση της «ευαισθησίας και σύσπασης» του δεξιού κάτω τεταρτημόριου της κοιλιάς συνοδευόμενο από πυρέτιο ή/και εμετούς θέτουν σε σημαντικό βαθμό τη διάγνωση χειρουργικής κοιλίας.

Κεφάλαιο Σκωληκοειδίτιδα : Τι πρέπει να γνωρίζει κάθε γονιός και τι κάνω αν συμβεί στις διακοπές μου;

Πριν από την προσφυγή στον παιδίατρο οι ίδιοι οι γονείς μπορούν να κάνουν μία «εκτίμηση» της κατάστασης προς αποφυγή βεβιασμένων κινήσεων και πράξεων. Υπάρχουν κάποιες δοκιμασίες που όταν αποβαίνουν θετικές, δηλαδή ο πόνος εντείνεται, προσανατολίζουν τους γονείς για άμεση αναζήτηση ενός παιδίατρου: εάν ο πόνος γίνεται πιο έντονος όταν ζητήσουμε από το παιδί να κάνει μικρά άλματα σε στάση προσοχής ή να βήξει δυνατά, ή όταν ταρακουνήσουμε το στρώμα του κρεβατιού ενώ είναι ξαπλωμένο. Επιπλέον, μπορούμε να τοποθετήσουμε το χέρι μας στην κοιλιά του παιδιού χωρίς ιδιαίτερη πίεση. Αν αυτή η επαφή είναι ευχάριστη ή ηρεμεί το παιδί τότε, κατά πάσα πιθανότητα, δεν έχει σκωληκοειδίτιδα  ούτε κάποια άλλη ασθένεια που απαιτεί την άμεση ιατρική παρέμβαση. Εάν, αντιθέτως, το παιδί απομακρύνει  το χέρι του γονέα θα πρέπει να εξετασθεί αμέσως από παιδίατρο. Γενικά εάν το παιδί παραπονείται για πόνο στην κοιλιά του πάνω από δύο ώρες, είναι σταθερός και τον εντοπίζει χαμηλά δεξιά στην κοιλιακή χώρα, μην περιμένετε! Επισκεφθείτε τον παιδίατρο ή ένα παιδοχειρουργό άμεσα. Επίσης, επί οποιασδήποτε ανησυχίας ή όταν οι παραπάνω διαδικασίες μας προκαλούν άγχος καλύτερα να επισκεφθούμε τον παιδίατρο μας παρά να περιμένουμε και να χάνουμε χρόνο.

Πόσο έχει αλλάξει το χειρουργείο της σκωληκοειδίτιδας σε σχέση με όσα γνωρίζαμε;

Η χειρουργική αφαίρεση της πάσχουσας σκωληκοειδούς απόφυσης παραμένει θεραπεία εκλογής της οξείας σκωληκοειδίτιδας και αποτελεί την πιο συχνή επέμβαση παγκοσμίως. Μπορεί να εκτελεσθεί  με την κλασσική ανοικτή μέθοδο αλλά και με λαπαροσκόπηση. Η ανοικτή σκωληκοειδεκτομή αποτέλεσε μία ιδιαίτερα αξιόπιστη χειρουργική επέμβαση με άριστα ποσοστά επιτυχίας ωστόσο, σήμερα, η λαπαροσκοπική σκωληκοειδεκτομή αποτελεί την μέθοδο εκλογής αντιμετώπισης της. Στο παρελθόν, η λαπαροσκοπική χειρουργική παίδων χρησιμοποιούνταν για μικρό αριθμό επεμβάσεων. Σήμερα, με τις συνεχείς εξελίξεις στην τεχνολογία, η λαπαροσκοπική προσέγγιση μπορεί να εφαρμοστεί πλέον σε πολλές περιπτώσεις, από απλές, όπως η αντιμετώπιση μίας κήλης, μέχρι πιο απαιτητικές, όπως η κύστη ή συστροφή ωοθήκης, η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, κ.α. Τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής χειρουργικής περιλαμβάνουν το αισθητικό αποτέλεσμα (έλλειψη μεγάλων και αντιαισθητικών τομών), την αναλγησία (οι μικρές τομές συνδέονται με ελάχιστο πόνο, περιορισμένη χρήση αναλγητικών, ταχύτερη ανάρρωση και μειωμένη διάρκεια νοσηλείας), τις λιγότερες μετεγχειρητικές συμφύσεις (και κατ’ επέκταση τη μείωση του κινδύνου μετεγχειρητικών εντερικών αποφράξεων) και, φυσικά, την ταχύτερη επαναφορά της φυσιολογικής λειτουργίας των συστημάτων του ασθενούς και, ιδιαιτέρως, του γαστρεντερικού. Στα μειονεκτήματα της λαπαροσκοπικής χειρουργικής θα πρέπει να αναφέρουμε την έλλειψη της απτικής αντίληψης, τη μείωση της αντίληψης του βάθους, το μικρότερο περιθώριο λάθους που διαθέτουμε ως χειρουργοί σε σχέση με την κλασσική χειρουργική και, τέλος, την πιθανότητα εμφάνισης ειδικών επιπλοκών που χρήζουν ιδιαίτερο βαθμό εμπειρίας για την αξιολόγηση και αντιμετώπισή τους.

Ποια είναι η διαφορά στο κόστος από μία συμβατική επέμβαση;

Πολύς λόγος γίνεται για το κόστος των λαπαροσκοπικών επεμβάσεων και, πιθανά, η πρόχειρη ετυμηγορία της δαπανηρής επέμβασης είναι άδικη! Αν υπολογίσουμε ότι ο ασθενής χρειάζεται μικρότερης διάρκειας νοσηλεία, λάβουμε υπόψη το γεγονός ότι υπάρχει μικρότερος κίνδυνος εμφάνισης επιπλοκών που απαιτούν πολυήμερη νοσηλεία, άρα και κόστος, και συνεκτιμήσουμε το άριστο αισθητικό αποτέλεσμα, τότε ίσως αποκαλυφθεί ότι είναι λανθασμένη και αφελής μια εκτίμηση της αξίας μίας λαπαροσκοπικής επέμβασης βασισμένης αποκλειστικά στο κόστος των εργαλείων που θα χρησιμοποιηθούν! Γνωρίζω ότι βρίσκονται εν εξελίξει αρκετές αναδρομικές αλλά και προοπτικές οικονομοτεχνικές μελέτες από έγκριτους επιστημονικούς φορείς στα πλαίσια μίας κοινής προσπάθειας να καθοριστούν αντικειμενικά και αξιόπιστα τα κριτήρια για το “κόστος” οποιασδήποτε επέμβασης.

Κύστη Κόκκυγος: Πότε συμβαίνει και πώς αντιμετωπίζεται;

Η κύστη κόκκυγος ή τριχοφωλεϊκό συρίγγιο είναι μία από τις συνηθέστερες παθήσεις της ιεροκοκκυγικής περιοχής στην εφηβική ηλικία σε παχύσαρκα παιδιά με έντονη τριχοφυΐα. Πρόκειται για χρόνια φλεγμονή διττής φύσεως. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να υπάρχει εκ γενετής, ή ότι μπορεί να οφείλεται στην αντίδραση του οργανισμού μας στην είσφρυση ξένου σώματος, σε αυτή την περίπτωση τριχών, στον υποδόριο ιστό του δέρματος της ιεροκοκκυγικής περιοχής και σε αυτή την περίπτωση αποκαλείται επίκτητη. 

Η αντιμετώπισή της ποικίλει και εξαρτάται από την ηλικία του ασθενούς καιτην έκταση της πάθησης. Στόχος μας είναι η ριζική αφαίρεση των φλεγμαίνοντων ιστών και η ελαχιστοποίηση των πιθανοτήτων υποτροπής. Εάν στην περιοχή έχει δημιουργηθεί απόστημα οφείλουμε αρχικά να παροχετευθεί υπό τοπική αναισθησία και όταν υποχωρήσει η φλεγμονή, σε δεύτερο χρόνο, θα αντιμετωπιστεί χειρουργικά υπό γενική αναισθησία. Η κλασσική μέθοδος φαίνεται να υπερτερεί ακόμη ωστόσο, απαιτεί καθημερινές αλλαγές καθότι μετά την αφαίρεση της κύστης κόκκυγος το τραύμα παραμένει ανοικτό για να επουλωθεί μόνο του. Θεωρώ ότι είναι αρκετά επίπονη διαδικασία για τον μικρό ασθενή αλλά ακόμη έχει ενδείξεις. Η χειρουργική αφαίρεση της κύστης και η ταυτόχρονη συρραφή του τραύματος σε ένα χρόνο παρουσιάζει υψηλό ποσοστό διαπύησης. Η ελάχιστα επεμβατική μέθοδος,  EPSIT (endoscopicpilonidalsinustreatment) αποτελεί νεότερο επίτευγμα. Με την χρήση ενδοσκοπίου και χωρίς να αφαιρέσουμε καθόλου δέρμα καθαρίζουμε το περιεχόμενο της κύστης (τρίχες, πύον και άλλα φλεγμονώδη στοιχεία) και καυτηριάζουμε την κοιλότητα. Το μειονέκτημα είναι ότι αρκετές φορές απαιτούνται 2-3 συνεδρίες οι οποίες ανεβάζουν τα κόστη. 

Μπορώ να την προλάβω κάπως; 

Δυστυχώς δεν υπάρχουν συγκεκριμένα μέτρα πρόληψης για την αποφυγή της. Επειδή η ασχολία, το οικογενειακό περιβάλλον, η παχυσαρκία, ο τοπικός ερεθισμός και το τραύμα έχουν χαρακτηριστεί επιβαρυντικοί παράγοντες, ηαποφυγή της πολύωρης καθιστικής ζωής, η καθαριότητα της περιοχής, η μείωση του βάρους και η αποτρίχωση της περιοχής δρουν ανασταλτικά. Άρα, λοιπόν, προσέξτε το βάρος των παιδιών,  ενθαρρύνετέ τα να μην κάθονται μεγάλο χρονικό διάστημα και να χρησιμοποιούν μαξιλάρι όταν διαβάζουν, για να περιορίσουν την πίεση στην περιοχή. Στα παιδιά που έχουν χειρουργηθεί και παρουσιάζουν έντονη τριχοφυΐα, το ξύρισμα της περιοχής ή καλύτερα η αποτρίχωση με σύγχρονα μηχανήματα θα εξαλείψει την οποιαδήποτε υποτροπή. 

Βουβωνοκήλη : Αληθεύει ότι εμφανίζεται πιο συχνά στα αγοράκια; Πότε εμφανίζεται και πότε χειρουργείται;

Πράγματι, η βουβωνοκήλη είναι πιο συχνή στα αγόρια, με την αναλογία αγόρια/κορίτσια να ανέρχεται στο 10:1. Η συχνότητά της στα τελειόμηνα νεογνά είναι 3,5-5%, ποσοστό που διπλασιάζεται στα πρόωρα. Κλινικά, η βουβωνοκήλη μπορεί να ανακαλυφθεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Παρόλα αυτά, μία στις τρεις περιπτώσεις βουβωνοκήλης γίνεται εμφανής στους πρώτους έξι μήνες της ζωής. Στο 60% των περιπτώσεων το πρόβλημα εντοπίζεται δεξιά, ενώ βουβωνοκήλη και από τις δύο πλευρές παρατηρείται στο 10% των περιπτώσεων. Η θεραπεία είναι χειρουργική και μόνο. Καλό είναι από τη στιγμή που γίνεται η διάγνωση να προγραμματίζεται σύντομα η χειρουργική αποκατάσταση για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο περίσφιξης, ιδιαίτερα στα άρρενα που είναι πιο αυξημένος ο κίνδυνος της περίσφιξης. Στα πρόωρα θήλεα το χειρουργείο μπορεί να αναμείνει μέχρι τη διορθωμένη ηλικία των 45-50 εβδομάδων κύησης  και, εάν νοσηλεύονται, πρέπει να διορθωθεί κατά τη διάρκεια της ίδιας νοσηλείας. Είθισται να γίνεται και υπερηχογράφημα για διερεύνηση της αντίθετης πλευράς. Η κήλη διορθώνεται, υπό γενική αναισθησία, διαμέσου μικρής βουβωνικής τομής ή όπου ενδείκνυται, και λαπαροσκοπικά.

Χειρουργείο στο Παιδιατρικό Κέντρο Αθηνών. Γιατί ένας γονιός εκεί μπορεί να αισθάνεται απόλυτα ασφαλής;

Το Παιδιατρικό Κέντρο Αθηνών είναι η πρώτη και πληρέστερη ιδιωτική παιδιατρική κλινική στην Ελλάδα με παροχή ποιοτικών υπηρεσιών υγείας για τα παιδιά. Ο ιατρικός του εξοπλισμός στα χειρουργεία είναι πλήρης και τελευταίας γενιάς, κατάλληλος για τις πιο εξειδικευμένες επεμβάσεις πλαισιώνεται δε από ιατρικό προσωπικό που έχει επιλεγεί με αυστηρά διεθνή κριτήρια. Η κατάρτιση και η πείρα του νοσηλευτικού προσωπικού είναι σε υψηλά επίπεδα με απώτερο σκοπό την ασφαλή και άνετη νοσηλεία των μικρών ασθενών. Η ποιοτική, λοιπόν, δομή του Παιδιατρικού Κέντρου Αθηνών παρέχει υπηρεσίες υψηλής ποιότητας.

Πόσο ρόλο παίζει το kids-friendly περιβάλλον του Παιδιατρικού Κέντρου Αθηνών ώστε να δημιουργήσει το πιο ευχάριστο κλίμα; (στολές νοσοκόμων, ζωγραφιές κτλ).

Το Παιδιατρικό Κέντρο Αθηνών αποτελεί ένα περιβάλλον ιδιαίτερα φιλικό στους μικρούς ασθενείς. Όλοι οι όροφοι της παιδιατρικής κλινικής είναι διακοσμημένοι με ταπετσαρίες και αυτοκόλλητα σε ζωντανά χρώματα, που απεικονίζουν ζωάκια και παιδικούς  ήρωες. Σκοπός της διαμόρφωσης αυτής είναι οι μικροί ασθενείς να αισθάνονται σαν το σπίτι τους! Και ναι, πιστέψτε με, οι δημιουργοί αυτών τα κατάφεραν. Η χαρούμενη διάθεση που αντανακλά είναι μεταδοτική τόσο στους μικρούς όσο και στους μεγάλους. Η εμπειρία του προσωπικού στην προσέγγιση του μικρού ασθενή, μαζί με τις χαρούμενες στολές ένδυσης, τους δημιουργούν ένα πολύ ευχάριστο περιβάλλον νοσηλείας τόσο για τους μικρούς ασθενείς όσο και για τους γονείς τους.

Αν έχετε απορίες ή θέλετε να μάθετε περισσότερα πράγματα μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ!