Θυμάμαι την καρδιολογική εξέταση που έκανε στην ίδια ηλικία ο Οδυσσέας σαν να ήταν χτες. Πέρασε ο καιρός και έφτασε και η Ιριάνα 4 ετών και έτσι το πρώτο μου και μεγάλο άγχος ήταν να προγραμματίσω τον καρδιολογικό της έλεγχο στο Παιδιατρικό Κέντρο Αθηνών. Έχετε καταλάβει πως είμαι από τις μαμάδες που λατρεύω την πρόληψη και πάω by the book όσο περισσότερο μπορώ. Έτσι όταν η παιδίατρός μας μας είπε πως 4 ετών πρέπει να δούμε την καρδούλα των παιδιών για εμένα ήταν μια απαράβατη εντολή. 

Στο Παιδιατρικό Κέντρο Αθηνών νιώθω πάντα απόλυτη ασφάλεια. Έκλεισα το ραντεβού μας με την Παιδο- καρδιολόγο κ. Σοφία Κουλούρη και πήρα την Ιριάνα για να πάμε μαζί! Φυσικά το προηγούμενο απόγευμα της είχα εξηγήσει όλη τη διαδικασία για να γνωρίζει με κάθε λεπτομέρεια τι θα συμβεί! Βέβαια, οι γιατροί του Παιδιατρικού Κέντρου Αθηνών είναι πάντα τόσο υπέροχοι, που μετατρέπουν τις εξετάσεις σε μια ευχάριστη εμπειρία κάνοντας τα παιδιά να συνδέουν τους γιατρούς με όμορφες αναμνήσεις γεμάτες γέλιο. 

Εσείς πόσα γνωρίζετε για την καρδούλα του παιδιού σας και πότε την εξετάσατε ενδελεχώς; Εγώ ομολογώ πως πριν συναντήσω τη γιατρό είχα κάποιες πολύ λανθασμένες εντυπώσεις για το πότε πρέπει να κάνω καρδιολογικό έλεγχο στα παιδιά μου, για το πώς διατηρώ "υγιή" την καρδιά ενός παιδιού και για το πότε θα πρέπει ως γονέας να ανησυχήσω.

Μόλις τελείωσε η εξέταση της Ιριάνας -και αφού ένιωσα μια μεγάλη ανακούφιση που όλα ήταν καλά- κάθισα με την κ. Σοφία Κουλούρη, Παιδο-καρδιολόγο - Εμβρυοκαρδιολόγο και Επιστημονικά Υπεύθυνη του Καρδιολογικού Τμήματος του Παιδιατρικού Κέντρου Αθηνών και συζητήσαμε για όλα όσα πρέπει να γνωρίζει ένας γονιός για την καρδιά του παιδιού. Άλλωστε -δεν χρειάζεται να το αναφέρω καν- μιλάμε για το πιο σημαντικό όργανο του παιδιού μας.

Γιατρέ, όταν γεννιέται ένα παιδί, πραγματοποιείται καρδιολογικός έλεγχος; Όταν πάρω το μωρό μου από το μαιευτήριο, μπορώ να είμαι ήσυχη για την καρδιά του;

Όχι, δεν πραγματοποιείται καρδιολογικός έλεγχος σε όλα τα υγιή νεογνά όταν γεννιούνται. Πραγματοποιείται μόνο σε εκείνα που ο παιδίατρος θα ακούσει κάποιο φύσημα στην καρδούλα του μωρού ή θα ανιχνεύσει κάποιο σύμπτωμα που απαιτεί την προσοχή του ειδικού. Υπάρχει βέβαια και ο προληπτικός καρδιολογικός έλεγχος που γίνεται μετά από επιθυμία των γονέων στο μαιευτήριο πριν το νεογνό πάει σπίτι.

Πότε πρέπει να γίνει ο πρώτος καρδιολογικός έλεγχος σε ένα παιδί και τι περιλαμβάνει;

Ο πρώτος καρδιολογικός έλεγχος στο ασυμπτωματικό παιδί, στο παιδί δηλαδή που μεγαλώνει καλά, ο παιδίατρος δεν έχει ακούσει φύσημα και δεν υπάρχουν άλλα ανησυχητικά συμπτώματα, για παράδειγμα κάποιο επεισόδιο απώλειας αισθήσεων, καλό είναι να γίνεται στην ηλικία των 5-6 ετών όταν το παιδί συνεργάζεται πλέον καλά και η καρδούλα έχει πλήρως διαμορφωθεί. Συνήθως  περιλαμβάνει την κλινική εξέταση, το ηλεκτροκαρδιογράφημα και τις περισσότερες φορές και το έγχρωμο triplex καρδιάς και μεγάλων αγγείων, είναι ακίνδυνος και ανώδυνος και ιδανικά θα πρέπει να εκτελείται από εξειδικευμένο παιδοκαρδιολόγο.

Υπάρχουν συμπτώματα που πρέπει να προβληματίσουν έναν γονέα και να τον κάνουν να επισκεφθεί έναν παιδο-καρδιολόγο;

Συμπτώματα που κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου στη βρεφική ηλικία είναι η γρήγορη αναπνοή ή ταχύπνοια όπως λέγεται επιστημονικά, η ελλιπής πρόσληψη βάρους, το μπλε χρώμα γύρω από το στοματάκι ή αλλιώς κυάνωση και άλλα. Στην προσχολική και σχολική ηλικία ανησυχητικά συμπτώματα είναι ο πόνος στο στήθος, η ζάλη, η απώλεια των αισθήσεων, το αίσθημα παλμών καθώς και η έντονη δύσπνοια που συμβαίνουν την ώρα της άσκησης ή αμέσως μετά το πέρας έντονης άσκησης. 

Πολλοί παίδιατροι κατά την ακρόαση, αναφέρουν ότι «ακούνε ένα φύσημα αλλά δεν είναι κάτι ανησυχητικό». Τι είναι το φύσημα και πώς το αξιολογούμε;

Φύσημα είναι ένας παραπάνω «θόρυβος» ή ήχος που ακούει ο παιδίατρος κατά την ακρόαση της καρδούλας του παιδιού. Σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50% των περιπτώσεων πρόκειται για το αθώο ή λειτουργικό φύσημα της παιδικής ηλικίας, το οποίο είναι μια παραλλαγή του φυσιολογικού στην ουσία, όπως το χρώμα των μαλλιών ή των ματιών, δεν αποτελεί κίνδυνο για την υγεία και τη ζωή του παιδιού και δεν απαιτεί κανένα περιορισμό στις δραστηριότητές του. Υπάρχουν όμως και τα οργανικά φυσήματα στα οποία υπάρχει καρδιολογική νόσος και είναι ο παιδίατρος εκείνος που θα αξιολογήσει ποιο παιδί θέλει άμεση παραπομπή στον εξειδικευμένο παιδοκαρδιολόγο και ποιο μπορεί να περιμένει. Αλλιώς για παράδειγμα είναι το βρεφάκι των 2 μηνών που ανασαίνει πολύ γρήγορα, δεν παίρνει καλά βάρος και έχει ένα τραχύ φύσημα κι αλλιώς το νήπιο των 2 ετών που μεγαλώνει πολύ καλά και ο παιδίατρος για πρώτη φορά άκουσε ένα ήπιο σε ένταση φύσημα. Αλλιώς το 12χρονο αγόρι που είχε ένα επεισόδιο απώλειας αισθήσεων αμέσως μετά την άσκηση και υπάρχει παρόμοιο ιστορικό στην οικογένεια, κι αλλιώς το παιδί που λιποθύμησε επειδή στεκόταν πολλή ώρα στον ήλιο. 

Πώς μπορώ να διατηρήσω υγιή την καρδούλα του παιδιού μου;

Κρατάμε την καρδούλα των παιδιών μας υγιή όπως ακριβώς φροντίζουμε και την δική μας, δηλαδή προσέχουμε την διατροφή τους χωρίς υπερβολές, τα παιδιά είναι παιδιά, πρέπει να φάνε και παγωτό και πίτσα και απ’όλα, αλλά όχι καθημερινά, και τα βάζουμε όσο νωρίτερα γίνεται στην έννοια της άσκησης που μπορεί να είναι όποιο σπορ τους αρέσει, αρκεί να γίνεται συστηματικά, τρεις φορές την εβδομάδα τουλάχιστον.

Κάθε πότε πρέπει να κάνει ένα υγιές παιδί καρδιογράφημα;

Ο παιδοκαρδιολογικός έλεγχος  πρέπει να επαναλαμβάνεται στην ηλικία των 10-12 ετών και ξανά στα 16-18 έτη, κι αυτό διότι δεν είναι όλες οι καρδιοπάθειες ανιχνεύσιμες από την παιδική ηλικία.

Αγαπημένες μαμάδες που διαβάζετε αυτό το άρθρο, θέλω σήμερα κιόλας να προγραμματίσετε τον καρδιολογικό έλεγχο του παιδιού σας αν έχετε παιδάκι σε αυτές τις ηλικίες ή αν έχετε κάποια ανησυχία. Στο παιδοκαρδιολογικό τμήμα άλλωστε του Παιδιατρικού Κέντρου Αθηνών αξιολογούνται παιδιά από τη νεογνική έως και την εφηβική ηλικία. Να σας θυμίσω πως στο τακτικό εξωτερικό παιδοκαρδιολογικό ιατρείο είναι ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΣ ο προληπτικός έλεγχος παιδιών της προσχολικής και σχολικής ηλικίας. Το τμήμα διαθέτει εξειδικευμένους παιδοκαρδιολόγους κι όχι απλά καρδιολόγους ενηλίκων, με σπουδές στο εξωτερικό και με πολυετή πείρα στην διάγνωση και την αντιμετώπιση ακόμα και των πιο σύμπλοκων παιδικών καρδιοπαθειών. Η διάγνωση μίας σοβαρής συγγενούς καρδιοπάθειας σε ένα παιδί έχει συχνά τεράστιο αντίκτυπο όχι μόνο στο ίδιο το παιδί, αλλά και σε ολόκληρη την οικογένειά του. Αυτό απαιτεί όχι μόνο να έχει κανείς τη γνώση και τον κατάλληλο ιατρικό εξοπλισμό, αλλά να διαθέτει και την ευαισθησία να σκύψει με πραγματικό ενδιαφέρον πάνω από το παιδί και την οικογένειά του. Οι γιατροί που στελεχώνουν το παιδοκαρδιολογικό τμήμα του Παιδιατρικού Κέντρου Αθηνών, μαζί πάντα με το έμπειρο νοσηλευτικό προσωπικό, αποτελούν μια ομάδα που διακρίνεται για το ήθος και τη φροντίδα τέτοιων δύσκολων περιπτώσεων.

Η υπέροχη γιατρός που εξέτασε την Ιριάνα, η κ. Σοφία Κουλούρη αποφοίτησε με βαθμό πτυχίου «άριστα» από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1994. Ειδικεύθηκε στην Παιδιατρική (State University of New York-Health Science Center at Brooklyn στη Νέα Υόρκη) και στη συνέχεια εξειδικεύθηκε στην Παιδοκαρδιολογία (Childrens Hospital Los Angeles) στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής (1997-2003). Είναι διπλωματούχος του Αμερικανικού Συμβουλίου της Παιδιατρικής και της Παιδιατρικής Καρδιολογίας. Η εργασία της σχετικά με την καρδιακή ανεπάρκεια στα παιδιά απέσπασε το πρώτο βραβείο από την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής. Με την επιστροφή της στην Ελλάδα το 2003, διορίστηκε ως επιμελήτρια στο Παιδοκαρδιολογικό Τμήμα του Ωνάσειου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου. Είναι επιστημονικά υπεύθυνη του Παιδοκαρδιολογικού τμήματος του Παιδιατρικού Κέντρου Αθηνών και είναι ίσως η πιο γλυκιά γιατρός που θα έχετε συναντήσει! Εγώ έφυγα από το Παιδιατρικό Κέντρο Αθηνών με μία απίστευτη σιγουριά γνωρίζοντας πως η καρδούλα της Ιριάνας είναι καλά! 

Μπείτε εδώ για να δείτε περισσότερες πληροφορίες και σας παρακαλώ, μην αμελείτε την πρόληψη!

Με όλη μου την αγάπη,

Μυρτώ