Θα σας πω κάτι, πάντα πίστευα πως η λέξη "λογοθεραπεία" μου ήταν πολύ οικεία. Τουλάχιστον θεωρούσα ότι είναι απλή και ότι πάνω κάτω γνωρίζω την έννοιά της. "Αν το παιδάκι μου δεν μιλάει, θα πάω για λογοθεραπεία" σκεφτόμουν, μέχρι που γνώρισα τη Σοφία και τη Δώρα από το Κέντρο Λογοθεραπείας ΛΟΓΟCARE και κατάλαβα πως πρέπει να βγάλω τετράδιο και στυλό και να αρχίσω να σημειώνω δεκάδες παραμέτρους, πληροφορίες, λεπτομέρειες, σημάδια για αυτή την τόσο σημαντική επιστήμη που τελικά -λίγο ή πολύ- αφορά όλους τους γονείς.

Στο άρθρο που διαβάζετε θα βρείτε πραγματικά ΟΛΕΣ τις πληροφορίες που χρειάζεται ένας γονιός σχετικά με τον λόγο του παιδιού του. Πότε πρέπει να επισκεφθεί έναν λογοθεραπευτή, σε ποια ηλικία συμβαίνει τι, τι θα πει καθυστέρηση λόγου, ποια προβλήματα μπορώ να λύσω με τη λογοθεραπεία, από ποια ηλικία ξεκινάει και πολλά πολλά άλλα.

Πριν από όλα κάντε κλικ στο site των κοριτσιών και μη διστάσετε να τις επισκεφθείτε έστω για μία συζήτηση μαζί τους. Εγώ όταν τις συναντώ φεύγω ανακουφισμένη και σίγουρη ότι δεν "χάνω" κάτι από την εξέλιξη της ομιλίας των παιδιών μου.

Δώρα και Σοφία, τι ακριβώς είναι η λογοθεραπεία;

Λογοθεραπεία είναι η επιστήμη που ασχολείται με τις διαταραχές λόγου, φωνής ομιλίας και μάσησης – κατάποσης. Πιο συγκεκριμένα, η λογοθεραπεία αφορά:

• Την επικοινωνία, δηλαδή την ανταλλαγή πληροφοριών, ιδεών και συναισθημάτων μεταξύ των ανθρώπων.
• Την ομιλία, δηλαδή τον συνδυασμό των ήχων για την άρθρωση των λέξεων, τη σωστή ποιότητα της φωνής και τον ομαλό ρυθμό.
• Τον λόγο, δηλαδή την αναγνώριση των λέξεων/εννοιών που ακούει ένα άτομο στο περιβάλλον του και την ικανότητα συνδυασμού των λέξεων αυτών για το σχηματισμό προτάσεων.
• Την σίτιση και κατάποση, δηλαδή την ικανότητα του ατόμου να φέρει την τροφή στο στόμα, να τη διαχειριστεί, να την μασήσει και να την καταπιεί.

Πότε ένας γονιός πρέπει να προβληματιστεί για κάτι που παρατηρεί;

Η ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας σε κάθε παιδί είναι διαφορετική και αποτελεί μια πολύπλοκη διαδικασία. Ο γονέας είναι καλό να παρατηρεί την ανάπτυξη του παιδιού του βάση των αναπτυξιακών σταδίων λόγου και ομιλίας.

Με ποιους τομείς ασχολείται η λογοθεραπεία στα παιδιά;

• Διαταραχές άρθρωσης (π.χ. δεν λέει το ρ)
• Φωνολογικές διαταραχές (π.χ. λέει το δ αλλά δε λέει ‘δώρο‘)
• Διαταραχές ρυθμού της ομιλίας (τραυλισμός – επαναλαμβάνει ήχους/λέξεις, ταχυλαλία – μιλάει γρήγορα)
• Διάσπαση προσοχής και υπερκινητικότητα
• Διαταραχές φωνής (π.χ. η φωνή ακούγεται βραχνή ή χωρίς ένταση)
• Διαταραχές αυτιστικού φάσματος (αυτισμός)
• Καθυστέρηση λόγου 
• Ειδική γλωσσική διαταραχή (π.χ. λάθος χρήση κανόνων σύνταξης και γραμματικής)
• Μαθησιακές δυσκολίες (π.χ. δυσλεξία)
• Διάφορα σύνδρομα 
• Νοητική υστέρηση
• Περιπτώσεις Διγλωσσίας
• Βαρηκοΐα
• Εγκεφαλική παράλυση
• Δυσκολίες μάσησης- κατάποσης
• Σχιστίες χείλους και Υπερώας

Πότε χρειάζεται το παιδί μου λογοθεραπεία;

Η πιο εύκολη ανίχνευση για ένα γονέα είναι να παρατηρήσει κάποια βασικά χαρακτηριστικά ανά ηλικία:

• Παράγει λάθος τους ήχους (φωνήεντα ή σύμφωνα)
• Όταν μιλάει, παραλείπει κάποια γράμματα π.χ. κόκκινο – οινο
• Όταν μιλάει, αλλοιώνει τις λέξεις π.χ. πατάτα – κακάκα
• Χρησιμοποιεί περιορισμένο λεξιλόγιο
• Απαντά μονολεκτικά π.χ. Τι έκανες στο σχολείο; Τουβλάκια
• Απαντά λέγοντας άσχετες πληροφορίες
• Απαντά σε μια ερώτηση, επαναλαμβάνοντας τα λόγια που άκουσε
• Επαναλαμβάνει συλλαβές ή λέξεις - κομπιάζει
• Δεν ακολουθεί εντολές
• Κάνει γραμματικά λάθη
• Δυσκολεύεται στη μίμηση
• Το παιχνίδι του είναι μονότονο, χωρίς φαντασία και εξέλιξη
• Δυσκολεύεται στο φαγητό

Να το πάρουμε λίγο χρονικά; Τι πρέπει να παρατηρώ στο παιδί μου

- έως το 1ο Έτος
• Παράγει ήχους
• Αντιδρά στους ήχους και γυρίζει το κεφάλι προς την πηγή του ήχου (μετά τον 6ο μήνα)
• Δείχνει αντικείμενα που θέλει
• Εμφάνιση πρώτων λέξεων, εκφραστικό λεξιλόγιο 1-3 λέξεις (πλησιάζοντας τους 12 μήνες)

1-2 Ετών
• Ανταποκρίνεται στο όνομά του
• Κατανοεί οικεία αντικείμενα
• Κατανοεί και εκτελεί απλές οδηγίες (π.χ. πάρε το ποτήρι)

• Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο άνω των 300 λέξεων (κοντά στα 2 έτη)
• Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 50-100 λέξεων (κοντά στα 2 έτη)
• Αναγνωρίζει τα μέρη του σώματος στο σώμα του ή στο σώμα μια κούκλας

2-3 Ετών
• Κατανοεί και εκτελεί σύνθετες οδηγίες (π.χ. βάλε το ποτήρι πάνω στο τραπέζι) 

• Λέει το όνομά του
• Συνδυάζει 2-3 λέξεις για να σχηματίσει μικρές προτάσεις

• Χρησιμοποιεί ρήματα και αντωνυμίες

• Χρησιμοποιεί φράσεις άρνησης "όχι νερό"

• Απαντά σε απλές ερωτήσεις

• Κατονομάζει έννοιες 

• Κάνει ερωτήσεις με 2-3 λέξεις (Τι είναι αυτό;)

• Αντιλαμβάνεται 500 – 900 λέξεις
• Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 50-250 λέξεις

3-4 Ετών
• Διατυπώνει συχνά ερωτήσεις (ποιος, τι, γιατί, που)
• Καταλαβαίνει αντίθετες έννοιες
• Μετράει ως το 10
• Χρησιμοποιεί προτάσεις με 4-6 λέξεις
• Καταλαβαίνει 1200-2000 λέξεις
• Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 800-1500 λέξεις
• Χρησιμοποιεί σωστά τον πληθυντικό αριθμό
• Λέει τα νέα του

4-5 Ετών
• Η ομιλία του είναι κατανοητή 

• Σωστή χρήση γραμματικών κανόνων 

• Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 900-2.000 λέξεις

• Χρησιμοποιεί σύνθετες προτάσεις 4-8 λέξεις
• Προσέχει τους άλλους όταν του μιλούν
• Περιγράφει τη μέρα του στο σχολείο
• Λέει ιστορίες/παραμύθια που άκουσε

5-6 Ετών
• Η άρθρωσή του είναι καθαρή
• Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 1.500-3.000 λέξεις

• Αντιλαμβάνεται παρόν, παρελθόν και μέλλον
• Αντιγράφει σχήματα, σύμβολα, γράμματα ή το όνομά του
• Κατηγοριοποιεί έννοιες βάση ιδιότητας (π.χ. μήλο είναι φρούτο)
• Γνωρίζει τις μέρες της εβδομάδας
• Αφηγείται με λεπτομέρεια γεγονότα της προσωπικής του ζωής
• Μετράει ως το 30
• Ολοκληρώνει τις εργασίες του

Τι θα πει καθυστέρηση λόγου;

Η καθυστέρηση λόγου παρατηρείται όταν το παιδί πλησιάζει την ηλικία των 3 ετών και:

• Επικοινωνεί μόνο με νοήματα (δείχνει αυτό που θέλει)
• Λέει μόνο συλλαβές ή λέξεις όπως μαμά, μπαμπά, γάλα (λεξιλόγιο < 10)
• Δυσκολεύεται να μιμηθεί λεξούλες που του λέμε
• Ο λόγος του δεν είναι κατανοητός σε πρόσωπα εκτός της οικογένειας
• Δεν ακολουθεί οδηγίες (π.χ. πάρε το κουτάλι)
• Δεν λέει μικρές φράσεις/προτάσεις (π.χ. μαμά βόλτα, πάμε μαμά)
• Δεν απαντά σε ερωτήσεις τύπου «ναι/όχι»
• Αναγνωρίζει έννοιες αλλά δεν τις κατονομάζει (π.χ. δείχνει το πρόβατο αλλά δεν λέει πρόβατο)

Η λογοθεραπεία μπορεί να λύσει κάθε πρόβλημα;

Αν ο γονέας παρατηρεί κάτι στο παιδί του που αφορά την επικοινωνία, το λόγο και την ομιλία, είναι ωφέλιμο να απευθυνθεί σε ένα λογοθεραπευτή. Εκείνος θα αξιολογήσει όλες τις δεξιότητες του παιδιού και θα παραπέμψει κατάλληλα και σε άλλους ειδικούς, αν χρειάζεται, για μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση – παρατήρηση.  Είναι ωφέλιμο να γνωρίζουν οι γονείς ότι οι διαταραχές λόγου επηρεάζουν την λειτουργική επικοινωνία, κοινωνική συνδιαλλαγή και μετέπειτα τη σχολική πρόοδο του παιδιού. 

Πώς επιλέγω σε ποιο κέντρο λογοθεραπείας θα πάω το παιδί μου;

Η επιλογή κέντρου λογοθεραπείας είναι καθαρά προσωπική υπόθεση. Εμείς λέμε πάντα στους γονείς να επισκεφθούν μερικά γραφεία και να παρατηρήσουν την αύρα, τον χώρο και τα άλλα παιδάκια που βρίσκονται εκεί. Μόλις μπουν σε έναν χώρο θα καταλάβουν αμέσως αν τους ταιριάζει ή όχι. Να εμπιστεύονται το ένστικτό τους. 

Ποιες δυσκολίες του λόγου αντιμετωπίζονται και ποιες όχι;

Η ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας σε κάθε παιδί είναι διαφορετική. Οι απαιτήσεις και τα ερεθίσματα του περιβάλλοντος μπορούν να επηρεάσουν την εικόνα και την εξέλιξή του. Ωστόσο, όλες οι δυσκολίες αντιμετωπίζονται αρκεί να κάνεις σωστή δουλειά και να θέτεις υψηλούς στόχους. Παραμένουμε πάντα αισιόδοξοι και δίπλα στο παιδί και την οικογένεια, στοχεύοντας στην βέλτιστη πρόοδο του παιδιού.

Από ποια ηλικία μπορεί να ξεκινήσει ένα παιδί λογοθεραπεία;

Η λογοθεραπεία ξεκινά από μικρή ηλικία, ονομάζεται πρώιμη παρέμβαση. Παιδάκια από 15 μηνών και άνω μπορούν μέσα από το παιχνίδι και την αλληλεπίδραση να ξεκινήσουν να παρατηρούν το περιβάλλον, να αποκτήσουν περισσότερες γνώσεις και να σχηματίσουν επικοινωνία αρχικά μη λεκτική (νοήματα, χειρονομίες π.χ. δείχνω τι θέλω) και μετά λεκτική. Είμαστε υπερ της πρώιμης παρέμβασης, διότι τα αποτελέσματα είναι θεαματικά. Είναι πολύ σημαντικό να βοηθήσεις ένα παιδί από τα πρώτα στάδια της ζωής του, στη φάση δηλαδή που το ίδιο είναι σε θέση να απορροφήσει οποιαδήποτε πληροφορία.

Μπορεί να κάνει λογοθεραπεία και στο σπίτι;

Η λογοθεραπεία γίνεται και στο σπίτι. Ωστόσο, προτείνουμε το περιβάλλον που θα γίνεται η λογοθεραπεία να είναι ένας ειδικά διαμορφωμένος χώρος, ώστε το παιδί να εκτίθεται σε κατάλληλα ερεθίσματα. Είναι σημαντικό να σεβόμαστε τον προσωπικό χώρο ενός παιδιού.

Ποιος είναι ο ρόλος των γονιών;

Τονίζουμε πάντα στους γονείς να παραμένουν γονείς. Έπειτα από εκπαίδευση που παρέχουμε στο κέντρο μας, οι γονείς κατακτούν καλύτερο έλεγχο της συμπεριφοράς των παιδιών τους και χτίζουν μια δυνατή και υγιή σχέση. Αναζητάμε τη συνεργασία του γονέα, ο οποίος λειτουργεί σαν πυρήνας της εκπαίδευσης που παρέχουμε. 

Some more info:

Το κέντρο ΛΟΓΟCARE παρέχει υπηρεσίες Αξιολόγησης, Παρέμβασης και Αποκατάστασης που αφορούν Λογοθεραπεία, Εργοθεραπεία, Ειδική Διαπαιδαγώγηση, Ψυχολογική Υποστήριξη και Συμβουλευτική γονέων. Λειτουργεί επίσης ως Κέντρο Ημέρας Πρώιμης Παρέμβασης.

Facebook

Instagram